Қоғамда соңғы жылдары жастардың психологиялық жай-күйіне қатысты мәселелер жиілей түсті. Әлеуметтік қысымның артуы, интернеттегі буллинг, жалғыздық сезімі, стресс пен тәуелділік түрлерінің көбеюі жас буынның эмоционалды денсаулығына елеулі әсер етіп отыр. Көптеген жас өз мәселесін ашық айтып, маманға жүгінуге ұялады немесе қолдау сұрауды әлсіздік деп қабылдайды. Осындай жағдайлар аясында Шымкент қаласында қолға алынған «I-Sana» жобасы жастар арасында психологиялық мәдениетті қалыптастыруға және көмекке жүгінудің маңызын түсіндіруге бағытталды. Жоба ұйымдастырушыларының айтуынша, бастаманың негізгі мақсаты – жастарға психологиялық көмек алу – әлсіздік емес, керісінше, саналы шешімнің, өзін-өзі түсінудің және ішкі күштің белгісі екенін қоғамға кеңінен жеткізу. Бұл бағытта жобаның бірнеше нақты шарасы іске асырылды.
Онлайн психологиялық қабылдау – жастарға қолжетімді кеңістік
Жоба аясында қала жастарына кәсіби психологтардан онлайн форматта тегін әрі құпия кеңес алу мүмкіндігі ұсынылды. Онлайн қызметтің артықшылығы – кез келген жас үйінен шықпай-ақ маманмен байланысып, эмоциялық мәселесін ашық айта алуында. Бұл әсіресе әлеуметтік қысылу, өзін жайсыз сезіну немесе маманға баруға батылдық жетпейтін жағдайларда өте тиімді. Жоба барысында 30 жас кәсіби психологтардан жеке консультация алды. Мамандардың айтуынша, оларға жүгінген жастар көбіне өз-өзіне сенімсіздік, қарым-қатынастағы қиындықтар, оқу үрейі, эмоционалды шаршау және интернеттегі қысым сияқты мәселелерді көтерген.
Мектеп психологтарына арналған семинар – кәсіби қолдаудың жаңа деңгейі
Жобаның келесі маңызды бағыты — мектеп психологтарының кәсіби біліктілігін арттыру. Шымкент қаласы бойынша 65 психологтықамтыған семинар бірнеше өзекті тақырыптарды қамтыды: жасөспірімдер психикасының ерекшеліктері, буллингтің алдын алу, оқушылардың эмоциялық жағдайын бақылау, тәуекел топтарымен жұмыс, ата-анамен байланыс тактикасы және жаңаша тәсілдер. Семинар психологтарға тәжірибе алмасуға, күнделікті жұмыс барысында кездесетін күрделі жағдайларға жаңа көзқараспен қарауға мүмкіндік берді. Мамандардың пікірінше, мұндай оқыту форматтары білім беру саласында психологиялық көмектің сапасын арттыруда маңызды рөл атқарады.
Әлеуметтік бейнеролик: «Көмек сұрау – әлсіздік емес»
Жобаның ақпараттық-түсіндіру жұмыстары шеңберінде арнайы әлеуметтік бейнероликәзірленді. Онда жастарды қолдау, эмоциялық қиындықтармен жалғыз қалмау, психологқа жүгіну мәдениетін қалыптастыру идеялары көрініс тапқан. Бейнероликтің негізгі ұраны — «Көмек сұрау – әлсіздік емес». Бұл материал әлеуметтік желілерде кең таралып, жастар мен ата-аналар арасында жылы пікір белгіледі. Ролик жастарға эмоцияларын жасырмай, ашық айтуға, айналасындағылардан қолдау сұрауға және қажет болған жағдайда маман көмегіне жүгінуге шақырады.
Жобаның әлеуметтік әсері және болашағы
«I-Sana» жобасы 14–35 жас аралығындағы жастарды қамтып, психологиялық мәдениетті қалыптастыруға елеулі үлес қосты. Жобаның нәтижесінде жастар арасында психологиялық көмекке деген көзқарас біршама өзгерді: Көмек сұраудың қалыпты екені туралы түсінік қалыптаса бастады; Жастар психологиялық білімге қызығушылық танытып, ашық диалогқа көше бастады; Мектеп психологтарының кәсіби әлеуеті күшейді; Қоғамда эмоционалды қолдау мәдениеті дами түсті. Жоба ұйымдастырушыларының айтуынша, бастама тек бір реттік акция емес. Болашақта да жастардың психологиялық жағдайын жақсартуға бағытталған іс-шаралар, оқыту бағдарламалары мен ақпараттық науқандар жалғасын табады деп күтілуде.
«I-Sana» — үнсіздікпен күресіп жүрген жастардың жан дүниесіне үңілген, олардың эмоционалды саулығына нақты қолдау көрсеткен маңызды әлеуметтік жоба ретінде бағалануда.